Başıboş Köpeklerin Sağlığımıza Etkisi: Görünmeyen Tehlike

Sokak köpekleri, sevimli dostlarımız gibi görünseler de, taşıdıkları hastalıklar ve parazitler nedeniyle hem insanlar hem de diğer hayvanlar için tehlike oluşturabilirler. Bu hastalıklar, hafif semptomlardan ölümcül sonuçlara kadar uzanan bir yelpazede seyredebilir.


Sokak köpeklerinin neden olduğu en yaygın hastalıklardan bazıları şunlardır:

1. Kuduz: Kuduz, beyne saldıran ve ölümcül olabilen viral bir hastalıktır. Sokak köpekleri tarafından ısırılmak, kuduz bulaşmasının en yaygın yoludur.

Kuduz, beyne giren virüsün sinir sisteminde ilerlemesiyle oluşur. Bu durum, şiddetli baş ağrısı, ateş, kas felci ve ajitasyon gibi semptomlara yol açar. Hastalık ilerledikçe, koma ve ölüm kaçınılmaz hale gelir.

Kuduz, aşılanmamış köpekler tarafından ısırılma ile bulaşır. Isırık bölgesi, ısınmış sabunlu suyla yıkanmalı ve en kısa sürede tıbbi yardım alınmalıdır. Kuduz aşısı, ısırmadan sonra bile uygulanabilir ve hastalığı önlemede %100 etkilidir.

2023 yılında Hindistan'da 20.000'den fazla kişinin kuduz nedeniyle hayatını kaybettiği tahmin edilmektedir. Bu, kuduzun dünya çapında en yaygın olduğu ülkelerden biri olmasını sağlamaktadır. Kuduz vakaları, Afrika ve Asya'nın yanı sıra Latin Amerika'da da yaygındır.

2. Leishmaniasis: Leishmaniasis, parazitlerin neden olduğu bir hastalıktır. Cilt, iç organlar ve kemik iliği gibi farklı dokuları etkileyebilir. Semptomlar arasında ateş, kilo kaybı, karaciğer ve dalak büyümesi, cilt lezyonları ve yorgunluk yer alır.

Leishmaniasis, enfekte bir sivrisinek tarafından ısırılma ile bulaşır. Hastalık her yaştan insanı etkileyebilir, ancak bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde daha şiddetli seyreder. Leishmaniasis'in tedavisi ilaçlarla yapılır, ancak tam olarak iyileşme her zaman mümkün olmayabilir.

2021 yılında Dünya Sağlık Örgütü (WHO), leishmaniasis'in her yıl tahminen 2 milyon yeni vakaya yol açtığını ve 20.000 kişinin ölümüne neden olduğunu açıklamıştır. Hastalık, Akdeniz bölgesi, Orta Doğu, Orta Asya ve Latin Amerika'da yaygındır.

3. Leptospiroz: Leptospiroz, bakteri kaynaklı bir hastalıktır. Ateş, baş ağrısı, kas ağrısı, bulantı ve kusma gibi semptomlara yol açar. Hastalık şiddetli seyrederse karaciğer ve böbrek yetmezliğine neden olabilir.

Leptospiroz, enfekte hayvanların idrarı ile kirlenmiş su veya toprakla temas yoluyla bulaşır. Hastalık, özellikle tarım işçileri ve su sporları ile uğraşan kişiler için risk taşır. Leptospiroz'un tedavisi antibiyotiklerle yapılır.

2022 yılında Brezilya'da şiddetli yağmurların ardından leptospiroz vakalarında artış yaşanmıştır. Yetkililer, 100'den fazla kişinin hastalıktan hayatını kaybettiğini ve yüzlerce kişinin de tedavi gördüğünü açıklamıştır. Leptospiroz, dünya çapında her yıl tahminen 200.000 ölümden sorumludur.

4. Uyuz: Uyuz, akarlar tarafından cilde bulaşan parazit bir hastalıktır. Şiddetli kaşıntı, kızarıklık, kabuklanma ve tüy dökülmesi gibi semptomlara yol açar. Uyuz hem insanlara hem de hayvanlara bulaşabilir.

Uyuz, enfekte bir hayvanla temas veya ortak eşyaların kullanımı yoluyla bulaşır. Hastalık, ilaçlarla tedavi edilir. Tedavi edilmezse kronik hale gelebilir ve yaşam kalitesini önemli ölçüde düşürebilir.

5. Helmint Enfeksiyonları: Sokak köpekleri, bağırsak kurtları, şerit kurtları ve kancalı kurtlar gibi çeşitli helmintlere ev sahipliği yapabilir. Bu parazitler, enfekte hayvanların dışkısıyla kirlenmiş toprak veya suyla temas yoluyla insanlara bulaşabilir.

Helmint enfeksiyonları, karın ağrısı, ishal, bulantı, kusma ve kilo kaybı gibi semptomlara yol açar. Bazı durumlarda, parazitler karaciğer, akciğerler veya beyin gibi organlara göç ederek daha ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Helmint enfeksiyonları, ilaçlarla tedavi edilir.

Sokak köpeklerinin neden olduğu hastalıklar, sadece bu listedeki hastalıklarla sınırlı değildir. Sokak köpekleri, toksoplazmoz, bruselloz ve tüberküloz gibi diğer hastalıkları da taşıyabilirler. Bu hastalıkların her birinin kendine özgü semptomları ve tedavileri vardır.

Son olarak; 2020 yılında ülkemizde yaşanan olayda, 5 yaşındaki bir çocuk, sokak köpeği tarafından ısırıldıktan sonra kuduzdan hayatını kaybetti. Bu olay, Türkiye'de son 10 yılda kuduzdan ölen ilk çocuk vakasıydı. Bunun haricinde ısırılma, parçalanma, trafik kazaları gibi oldukça fazla sayıda başıboş köpeklerin sebep olduğu hastalık ve ölümler yaşanmaya devam etmektedir. Neredeyse her gün karşılaştığımız, sokak köpeklerinin neden olduğu hastalıkların ne kadar ciddi ve ölümcül olabileceğinin farkında olmalıyız. 

Sokak köpekleri sevimli dostlarımız gibi görünse de, taşıdıkları hastalıklar ve parazitler nedeniyle hem insanlar hem de diğer hayvanlar için tehlike oluşturabilirler. Bu hastalıklardan korunmak için gerekli önlemleri almak ve sokak köpeklerinden uzak durmak önemlidir.


Yorum Yazın

Daha yeni Daha eski